1. Giải trình tính cấp thiết của nội dung ý tưởng cần đề xuất:
Hiện nay, ô nhiễm môi trường vấn đề cấp bách của mỗi quốc gia, cả thế giới và có rất nhiều phương án khắc phục, giảm thiểu hậu quả ô nhiễm môi trường gây ra. Trong đó việc xử lý và thu gom rác thải sinh họat gặp nhiều khó khăn cả về phương tiện và phương pháp, hiện nay đang phổ biến là việc thực hiện 3R (Reduce: giảm thiểu, Reuse: sử dụng lại, Recycle: tái chế) đang được áp dụng tại một số thành phố lớn trên thế giới trong đó có Thủ đô Hà Nội và một số tỉnh, thành phố tại Việt Nam vài năm gần đây.
Nhưng vẫn có nhiều vấn đề phải nhắc đến, là ở Việt Nam đã sử dụng đó là mỗi công nhân vệ sinh môi trường đến từng hộ gia đình phát 3 túi nilon đựng rác hữc cơ, vô cơ do đó việc áp dụng vẫn chưa đại trà, tốn nhiều công sức công nhân, việc phát túi nilon tới hộ gia đình khi túi nilon hỏng bản thân nó lại là rác thải cho môi trường. Trong khi đó công việc bảo vệ môi trường là trách nhiệm của mỗi từng người dân, do vậy tiến trình giảm thiểu ô nhiễm môi trường chưa rộng khắp.
Để khắc phục nhược điểm này, tôi đề xuất ý tưởng: Cải tiến phương tiện chứa rác thải bằng thùng rác 3R- W(Reduce: giảm thiểu, Reuse: sử dụng lại, Recycle: tái chế - Watter: nước).
2. Nội dung ý tưởng
Phương tiện chứa rác thải thay thế túi nilon để thu rác bằng thùng rác 3R- W như hình vẽ 1, 2.
Thùng rác 3R- W có vỏ ngoài là hình hộp bằng nhựa plastic có kích thước 0,4 x 0,6 x 0,5m có nắp đậy bên trong thùng, có 3 ngăn đựng rác rời có thể lấy ra cho vào được, có ba màu khác nhau, để chứa các loại rác khác nhau.
Hình1: Cấu tạo ngoài của thùng rác 3R- W
Bên trong thùng chứa rác nhỏ: Gồm có 3 thùng rác nhỏ có kích thước như nhau, nhưng có ba màu khác nhau (Xanh lá cây, màu đỏ, màu vàng) kích thước 0,4 x 0,2 x 0,4 m.
Hình 2: Cấu tạo trong của thùng chứa rác 3R- W
Phía dưới đáy thùng là khoang rỗng dùng để chứa nước thải, dung dịch lỏng thoát ra từ 3 thùng rác nhỏ A, B, C có kích thước 0,6 x 0,4 x 0,1m.
Hình 3: Cấu tạo trong của thùng chứa rác nhỏ
Thùng rác nhỏ có ba màu khác nhau
+Thùng rác nhỏ có kích thước 0,4 x 0,4 x 0,2 m phía dưới có mọt lỗ nhỏ để thoát nước, nếu không muốn thoát nước có thể dùng nút cao su nút lại.
+Thùng đựng rác có ba màu khác nhau thì chức năng chứa rác khác nhau:
-Thùng rác màu xanh lá cây dùng để chứa rác hữu cơ, có thể phân huỷ được như: thực vật, chất thải động vật, giấy…
-Thùng rác màu đỏ nằm giữa dùng để chứa rác vô cơ có thể tái chế được, rác không thể phân huỷ được như nilon, thuỷ tinh vỡ…
-Thùng rác màu vàng dùng để chứa các chất độc hại, nguy hiểm, cần thu gom để xử lý riêng. Khi rác thải là chất độc hại có dịch lỏng thì lấy nút cao su nút lại lỗ nhỏ.
Tuỳ theo mỗi hộ gia đình, cơ quan, trường học, công ty có thể thay đổi kích thước, số thùng rác nhỏ chứa rác
Ví dụ: Ở vùng nông thôn, hay hộ gia đình thành phố có thể thay thế thùng rác nhỏ màu vàng bằng thùng chứa rác màu xanh, hay màu đỏ…
Thùng rác lớn cho khu dân cư có thể sử dụng ba thùng rác to đứng cạnh nhau có 3 màu khác nhau (Xanh, Đỏ, Vàng) và một thùng đựng rác dung dịch lỏng màu xám. Hình 4
Hình 4: Thùng đựng rác cho nhiều hộ gia đình, cơ quan.
3. Phương pháp triển khai thực hiện ý tưởng:
Khi hộ gia đình đi đổ rác, rác ở thùng nào thì đổ rác vào thùng rác màu đó. Xanh – xanh, Đỏ - đỏ, …
Công nhân đi thu rác thì luôn kèm theo ba thùng rác bốn màu khác nhau và rác loại nào thì chứa rác loại đó.
Với xe chở rác chuyên dụng không phải cải tiến phương tiện chỉ thay đổi thời gian xe thu gom rác thải như:
-Thứ 2 thu rác Thùng rác màu xanh
-Thứ 3 thu rác Thùng rác màu đỏ
-Thứ 4 thu rác Thùng rác màu vàng
- Thứ 5 thu Thùng đựng rác nước thải.
Và lặp lại tương tự các ngày trong tuần, hoặc trong ngày
4. Tính khả thi, khả năng áp dụng và nhân rộng của ý tưởng
Việc thực hiện Thùng đựng rác cải tiến 3R-W sẽ giúp cho bảo vệ môi trường, giảm thời gian phân loại rác ngay tại nguồn.
Với số vốn đầu tư nhỏ có thể áp dụng được cho hộ gia đình, áp dụng cho cơ quan, công ty, hay trung tâm y tế, trường học, bệnh viện.
Nguồn rác thải có thể được phân loại ngay và giảm thiểu vấn đề ô nhiễm đang ngày ngày diễn ra. Đồng thời, xây dựng ý thức giáo dục về phân loại rác cho mỗi cá nhân và tập thể.
Việc nhân rộng ý tưởng hoàn toàn có thể thực hiện được, tại mối gia đình và cơ quan thực hiện
5. Dự kiến hiệu quả (về khoa học, về kinh tế và hiệu quả xã hội) của ý tưởng khi triển khai:
Việc cải tiến phương tiện thu rác có ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc xử lý rác tại nguồn, tại từng hộ gia đình, từng cá nhân trong khi môi trường đang có ô nhiễm nghiêm trọng nhất là vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải công nghiệp…
- Rác hữu cơ trong Thùng rác màu xanh lá cây có thể đem chế biến thành phân bón, ủ kín phân huỷ nhờ vi sinh vật, tạo khí thiên nhiên (Biogas)
- Rác vô cơ, rác khó phân huỷ trong Thùng rác màu đỏ có thể thu hồi lại để tái chế, hay xử lý tuỳ theo từng loại rác...
- Rác độc hại trong Thùng rác màu vàng có thể xử lý riêng bằng các phương pháp phù hợp...
- Nước thải thu được trong thùng màu xám không đổ xuống ao, hồ, sông, ngòi, mà lắng lọc dùng xử lý hoá chất để thu hồi lại...
Việc sử dụng Thùng đựng rác 3R- W có ưu điểm hơn so với sử dụng túi nilon riêng biệt cả về kinh tế và phương pháp xử lý.
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Bắc Giang.
